Diqqətli ol-düşmən yaxındadır

(Döyüş zonasında olma zamanı bilgilər)

DÖYÜŞ ZONASI-bu iki əks silahlı qüvvələrin kicik,orta və böyük ərazidə üzsurət döyüş apardığı əraziyə deyilir. Bu ərazi relyef baxımından me.ə,düzənlik,cay və dəniz sahilləri,dağlıq , dərəlik  və s ərazilər ola bilir. Bu zaman ərazidə gedən döyüşün aktiv və passiv  vəziyyətləri ola bilir. Bular da HÜCUM VƏ MÜDAFİƏ anlayışına görə fərqlənir.

Döyüş zonasının ,başqa xidmət kecmə zonalarına nisbətən özünün diqtə etdiyi fərqli və yazılmamış qanunları var. Bu qanunlara riayət hər bir hərbcinin borcudur. Şəhər şəraitində bu kimi vasitələr daha cətin durumda olur. Cünki şəhər mühitində görünüş,müşahidə,yayınma.acıq ərazilərə nisbətən daha asandır. Və düşmən sizin diqqətinizdən qacan ən kicik bir vəziyyətdən özü ücün müvəffəqiyyətlə istifadə edər.

-Yoxlanmış yollarla gedin. Yoldan cıxıb yaşıllığa girməyin. Yaşıllıq minaların,minə məftillərinin ən gözəl maskalanma yeridir. Vacib olduğu halda isə addımınızı qoyacağınız yeri dəqiq müşahidə edin.Ağac və budaq düşdüyü,xəzəl toplandığı,otların əzildiyi,yaşıllığın pozulduğu,sahəyə uyğun olmayann predmetlərin olduğu yerləri iandan kecin. Ağılsız risk sizin son riskiniz olar.

-Tanımadığın hərbcilərlə boş və mövqedən uzaq sahədə  olduqda  ünsiyyətdən yan kecin. Silahınızı hazır saxlayın. Geyim formasına aludə olmayın. Onların cağırışına məsafədən cavab verin. Söz soruşan hərbciyə  kritik məsafədə yaxınlaşmaq lazım deyil-sözünü kənardan soruşsun. Bizim formanı geyinmiş düşmən kəşfiyyatcısı ola bilər.Tez tez arxaya bax,onların səni müşahidə edib etmədiyinə fikir ver və bu vaxt əyər onlar silaha əl atarlarsa,tez maneə arxasına kecməyə və cavab atəşi acmağa hazır ol.

-Öz mövqeyinə catdığın zaman yolda gördüyün insanlar və yoldakı şübhəli yerlər haqda dərhal kpmandirinə məruzə elə. Müşahidə etdiyin hec bir xırda detalı da gizlətmə. Bu sonda ən lazımlı məlumat  olar və bir cox bəlaların qarşısını ala bilər.

- Sıra halında hərəkət zamanı diqqətli ol,sıradan cıxma,silahı buraxma,silahı təhlükəli saxlayan dostuna  məzəmmət elə və düzgün saxlaması ücün kömək elə. Üstündə olan partlayığı maddələrin( əl qumbaraları,qumbaraatan mərmiləri,birdəfəlik qumbaraatanlar) düzgün və öz cantasında olmasına fikir ver. Bu maddələrin ucluğunun,döyüş başlığının,sırğalarının  kənar əşyalara toxunaraq acılmasına imkan vermə.Partlayıcı maddələr zarafat və düzgün olmayan hərəkətləri sevmir. Özünü və döyüş yoldaşlarını fikirləş .Sən savaş ücün gəlmisən,savaşsız ölmək və öldürmək ücün yox.

-Döyüş postunu tərk etmə,hətta böyük rütbəli və üzü tanış olmayan zabit tələb edərsə. Ondan öz komandirinin gəlməsini və bu əmrə onun razılığı olmasını tələb elə. Silahını atəşə hazır saxla. Tanış olmayan yüksək rütbəli zabit-belə əməlin qanuni olmamasını dəqiq bilməlidir. Əyər bunu bilmirsə,o artıq zabit yox,cinayətkardır. Onu postdan nizamnamənin tələblərinə uyğun uzaqlaşdır. Komandirin gəldikdə isə ona dərhal hadisə haqda məlumat ver və həmən insanın getdiyi tərəfi nişan ver. Bu zaman həmən zabit tərəfindən olan hədə qorxulara məhəl qoyma,qorxma . Sən qanunda haqlısan.

-Acıq ərazilərdə ,dağlarda  xidmət apararkən diqqətli ol. Səhhətinə fikir ver. Naməlum və gözəl görünüşlü ,tanımadığın meyvələrdən yemə. Görünüşü yaxşı olsa belə,zəhərli ola bilir. Şaxta zamanı zəif yerlərini qoru. Dodaqlarını catlamağa qoyma. Bu işdə adi vazelin yaxçı vasitədir. Yoxdursa,qulaqda yığılan sera da vasitədir. Acıdır və qəbul edilən deyil. Lakin səhhətiniz ücün hər vasitə yetərlidir. Cəkmələrinizdə olan ayaqlarınızın barmaqlarını hər zaman  hərəkət etdirməyə calışın.Bir yerdə durmayın. Sidik kisənizi tam boşaltmayın-o da bir istilik mənbəyidir.Şaxtada su icməyin. Dəyişilmənizi gözləyin. Yatmayın,bədən hərarəti yatan zaman hiss oluna bilməz dərəcədə soyuyur. Silahı buraxma,qara atma,əldən qoyma .

-Ərazini tam tanımırsansa ,tək halda yola cıxma. Əsasən də dumanlı havada  getməkdən cəkin. İnsan dumanda səmtləşməni tez itirir. Bu zaman azma təhlükəsi böyükdür. Sıra halında gedəndə isə qarşıdakını ititmə və gözdən qoyma. Xüsusi avadanlığın yoxdursa,bu avadanlığı olan komandirionin məsləhət və əmrlərinə dəqiq əməl et. Burnunla nəfəs al,ağzını acma,siqaret cəkmə,tüpürmə. Diş və ciyərlərinə dolan nəmişlik fəsad yarada bilər.

-Yay aylarında şalvarınızı ayaqqabınıza salıb kip bağlayın,yaxanızı acmayın,papağınızı cıxarmayın. Acıq olan balağınızdan və yaxanızdan zəhərli həşəratlar bədəninizə soxula bilər. Papaqınızı cıxarsanız gün vurmasından huşunbuzu itirə bilərsiniz. Coxlu maye qəbul edin-lakin mayeni inandığınız mənbədən icin. Naməlum quyulardan,gölməcələrdən cəkinin. Axar olmayan sulardan icməyin-bi infeksiya və zəhərlənmə mənbəyi ola bilər. Şəxsi səhra tibb qutunuzda olan dərmanların vəzifəsini dəqiq bilin. İlanlardan yatarkən  sarmsaq,yun,yarpızla qorunmaq olar. Əyər sizi ilan sancıbsa,tez həmən yeri dezinfeksiya edib qayışla boğun və köməyə cağırın. Ətrafınızda fırlanan ilanları daş və ağacla qovun. Atəş acmayın. Parakəndə atəş təhlükəlidir.

-Mövqe qurarkən təbii maskalanmadan istifadə edin. Kollar,bitgilər,ağac budaqları yaxşı vasitələrdir. Lakin bunlardan ağılla istifadə edin. Lazımsız topalar qurmayın. Hərəkət edən topa-düşmənin snayperi ücün  tapıntıdır. Maskalanma zamanı landşaftı nəzərdən qacırmayın.Aöaclara cıxıb müşahidə aparan zaman,ağacı cox tərpətməyin,sakit durun. Küləksiz havada ağacın əsməsi  maskalanmanın pozulmasıdır.

-Dağ və daşlıq ərazidə mövqe qurarkən,ətrafı müşahidə edin. Atəş zamanı dağdan və təpələrdən qopan daşlar üstünüzə düşə bilər. Maneləri düzgün secin. Arxasında gizləndiyiniz maneənin güllə dəyən kimi ovulub,gözünüzü  yaralamayacağına əmin olun.  Oyuqlara fikir verin. Hamar və izli oyuqlar,burada ilanların məsgən saldığının göstəricisidir.

- Dağ altı mövqelərdə yuixarıdan axa biləcək sel  axınlarını nəzərə alın. Silah və sursatın korlanmasına və sizin köməksiz qalmanıza yol aca bilən faktordur.

-Hərbi hiylələrdən istifadə edin. Yalancı mövqelər yaradın, yaxınlıqda olan kollara ip bağlayaraq tərpətməklə, qayaların arasına güzgü qoymaqla,siqaret yandırıb aralıda qoymaq və s kimi hərəkətlərlə düşmən snayperini əsəbləşdirin. O əsəbdən dalbadal atacaq və öz yerini sizə nişan verəcək.

-Meşədə hərəkət zamanı quru budaqları tapdamaqdan,irəliyə baxmadan başıaşağı getməkdən yan kecin. Tapdadığınız budaqlar sizin hərəkətinizi düşmənə catdırar,irəli baxmadan gedərkən budaqlar sifətinizi yaralar. Tez tez nəfəs almağa calışın. Meşələrdə oksigen cox olduğudan bu sizin yorğunluğunuza kömək edər. Kolları araladıqdan və müşahidə etdikdən sonra adlayın,düşmən minalı məftil (растяжка)  qoya bilər və kolda zərərli və vəhşi heyvanlar ola bilər. Tez addım ataraq hərəkət etməyin,qəflətən acıq talaya cıxa bilərsiniz və acıq ərazidə atəş altına düşə bilərsiniz.